Certyfikaty energetyczne

Co to jest świadectwo charakterystyki energetycznej

Jest to dokument wydany przez uprawnioną osobę, który określa wielkość zapotrzebowania energii niezbędnej do zaspokojenia potrzeb związanych z użytkowaniem budynku lub lokalu czyli energii na potrzeby ogrzewania, ciepłej wody, wentylacji i klimatyzacji, a w przypadku budynków użyteczności publicznej również oświetlenia. W świadectwie ocenia się wielkość zapotrzebowania na energię wynikającą z przeznaczenia i standardu budynku oraz jego systemów instalacyjnych czyli na podstawie jego stałych, obiektywnych cech, a nie na podstawie pomiaru zużycia energii, które może się zmieniać w zależności od sposobu użytkowania i zwyczajów użytkowników.

Świadectwo charakterystyki energetycznej zawiera:
• Podstawowe dane dotyczące budynku
• Ilość energii niezbędnej na potrzeby ogrzewania, ciepłej wody, wentylacji, klimatyzacji, oświetlenia
• Wskaźniki porównawcze z budynkiem referencyjnym
• Wytyczne i wskazania możliwych usprawnień dla obniżenia zapotrzebowania energii.

Świadectwo charakterystyki energetycznej, nazwywane często certyfikatem energetycznym, opracowuje się w języku polskim, stosując oznaczenia graficzne i literowe określone w Polskich Normach dotyczących budownictwa oraz instalacji grzewczych, wentylacyjnych, chłodzenia, ciepłej wody użytkowej i oświetlenia w budynkach lub inne określone w objaśnieniach i informacjach dodatkowych w świadectwie. Świadectwo charakterystyki energetycznej opracowuje się w dwóch formach: pisemnej, którą oprawia się w okładkę formatu A-4, w sposób uniemożliwiający jego zdekompletowanie oraz w formie elektronicznej, bez możliwości wprowadzania zmian.

Podstawy prawne wprowadzenia świadectw charakterystyki energetycznej

Podstawowym aktem prawnym dotyczącym świadectw charakterystyki energetycznej jest ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy Prawo Budowlane (Dz.U.191, poz.1373) wdrażająca postanowienia dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków.

Wprowadza ona w Polsce obowiązek sporządzania świadectw energetycznych dla budynków o różnej funkcji i przeznaczeniu, ich samodzielnych części oraz lokali mieszkalnych, a także system kontroli źródeł ciepła (kotłów) i urządzeń klimatyzacyjnych.
Podaje również rodzaje budynków w stosunku do których ten obowiązek się stawia, a także określa kto może sporządzać świadectwa.

Przepisy wprowadzające obowiązek wykonywania świadectwa energetycznego stanowią część art.5 Prawa Budowlanego, w związku z czym ich nieprzestrzeganie (nie wykonanie świadectwa lub wykonanie niezgodne z przepisami ustawy) podlega karze grzywny zgodnie z art. 93 pkt. 1
Jako zabezpieczenie przed nierzetelnym sporządzaniem świadectw w ustawie stwierdza się, że świadectwo charakterystyki energetycznej zawierające nieprawdziwe informacje o wartości energii jest wadą fizyczną rzeczy w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny.

Dlaczego świadectwa charakterystyki energetycznej są potrzebne?

Cechy energetyczne decydują o koszcie eksploatacji oraz mają istotny wpływ na komfort użytkowania pomieszczeń w budynkach. Dlatego nabywcy i najemcy muszą mieć dostęp do danych charakteryzujących jakość energetyczną budynku. Wprowadzenie oceny energetycznej umożliwia zawieranie uczciwych transakcji sprzedaży i wynajmu. Świadectwo ułatwia właścicielowi wiarygodne przedstawienie walorów budynku lub lokalu oferowanego do sprzedaży lub wynajmu, a dla nabywcy lub najemcy stanowi zabezpieczenie przed ewentualnymi nieujawnionymi wadami kupowanego czy wynajmowanego budynku lub lokalu. Świadectwa energetyczne stawiają właścicieli, nabywców i najemców w komfortowej sytuacji, ponieważ dysponują oni jawną charakterystyką energetyczną budynków. Spodziewamy się także, że przyczynią się one do stałego zmniejszania zużycia energii związanej z użytkowaniem budynków. 

Wprowadzenie świadectw powinno:
• zachęcić do projektowania i budowy budynków energooszczędnych,
• stymulować poprawę cech energetycznych budynków istniejących,
• stanowić ważny czynnik w konkurencji rynkowej przy wynajmie i sprzedaży.

Kiedy sporządza się świadectwa charakterystyki energetycznej i dla jakich budynków oraz lokali?  

Obowiązek sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej dotyczy:
• budynku nowego oddawanego do użytkowania
• budynku istniejącego w przypadku jego sprzedaży lub wynajęcia nowemu najemcy
• budynku, dla kórego w wyniku przebudowy lub remontu uległa zmianie jego charakterystyka energetyczna

W przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi lub częściami budynku stanowiącymi samodzielną całość techniczno-użytkową świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się także dla lokalu mieszkalnego lub jego części.

Ten typ świadectwa trzeba sporządzić przed przekazaniem użytkownikowi lokalu lub części budynku w nowym budynku, a także przy sprzedaży lub wynajęciu nowemu najemcy oraz przy ustaleniu odrębnej własności w budynku spółdzielczym.
W przypadku nowych budynków oddawanych do użytku świadectwo energetyczne jest dokumentem wymaganym do uzyskania pozwolenia na użytkowanie.

Kiedy posiadanie świadectwa charakterystyki energetycznej nie jest wymagane?

Z obowiązku posiadania świadectw zwolnione są budynki :

• podlegające ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków;
• używane jako miejsca kultu i do działalności religijnej;
• przeznaczone do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata;
• niemieszkalne służące gospodarce rolnej;
• przemysłowe i gospodarcze o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/m²/rok;
• mieszkalne przeznaczone do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
• wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 m².

Kto powinien zadbać o sporządzenie świadectwa energetycznego?

Świadectwo energetyczne jest dokumentem wymaganym wyłącznie w sytuacji kiedy dany budynek lub lokal staje się przedmiotem obrotu gospodarczego. Kiedy sprzedajesz, wynajmujesz, wydzierżawiasz lub oddajesz nieruchomość do użytku posiadanie świadectwa jest obligatoryjne.
W pozostałych przypadkach jest opcjonalne i zależy od woli stron.

Jak długo ważne jest świadectwo charakterystyki energetycznej?

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ważne 10 lat pod warunkiem nie przeprowadzenia w tym czasie robót budowlanych, w wyniku, których zmianie uległaby charakterystyka energetyczna budynku. W przypadku przeprowadzenia robót budowlanych, w wyniku, których nastąpiła zmiana charakterystyki energetycznej zachodzi konieczność sporządzenia nowego świadectwa charakterystyki energetycznej budynku.

Jak wygląda i jak czytać świadectwo charakterystyki energetycznej?

Poniższej przedstawione jest przykładowe świadectwo energetyczne:

Wzór świadectwa energetycznego do pobrania:

Na pierwszej stronie na tak zwanym suwaku oznaczane jest zapotrzebowanie na nieodnawialna energie pierwotną, które mówi o tym jak eksploatacja domu wpływa na środowisko. Dany dom jest pod tym względem porównywany z budynkiem referencyjnym (według standardu WT2008)

Niżej drobniejszym drukiem będzie podana wartość energii końcowej na podstawie której możemy oszacować koszt eksploatacji domu

Energia pierwotna EP
Zapotrzebowanie na nieodnawialna energie pierwotną (EP) to wielkość wyrażająca energie, która musi być wydobyta u źródła , żeby pokryć zapotrzebowanie na ogrzewanie domu, przygotowanie cieplej wody użytkowej ewentualną wentylację mechaniczną, chłodzenie (w domach z klimatyzacją) oraz pracę napędów. Wartość ta pokazuje, ile faktycznie zużyjemy energii pierwotnej nieodnawialnej, aby zaspokoić te potrzeby, na przykład ile węgla lub gazu trzeba wydobyć.

Energia końcowa EK
Zapotrzebowanie na energie końcową (EK) czyli tę, która się kupuje zostało przedstawione drobniejszym drukiem niż wartość EP. Określa ono ilość energii potrzebnej każdego roku do ogrzewania (w tym wentylacji) przygotowywania ciepłej wody użytkowej w przeliczeniu na 1[m2] powierzchni, a w domach z klimatyzacja dodatkowo do chłodzenia. Energia końcowa uwzględnia też konieczną nadwyżkę energii ze względu na to, że system grzewczy przetwarza energię zawartą w paliwie na ciepło ze sprawnością poniżej 100%.Energie końcową wylicza się z energii użytkowej dzieląc ja przez sprawność systemów grzewczych

Budynek referencyjny - to teoretyczny (w praktyce nieistniejący) budynek, który ma taki kształt i takie wymiary jak budynek oceniany i w którym spełnione są wymagania stawiane nowo- wznoszonym budynkom w zakresie cech związanych z użytkowaniem

Dokumenty i informacje potrzebne do sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej

• Dokumentacja budowlana architektoniczna oraz sanitarna 
• Pozwolenie na budowę;
• Dane adresowe Inwestora jak i Inwestycji
• Rok budowy budynku
• Rok budowy instalacji
• Pozwolenie na budowę;
• Cel wykonania świadectwa
• Przeznaczenie budynku
• Powierzchnia użytkowa
• Kubatura